Pervazivni razvojni poremećaji-poremećaji iz autističnog spektra, teška su oštećenja na tri područja razvoja: – vještine recipročne socijalne interakcije
- vještine verbalne i neverbalne komunikacije
- postojanje stereotipnog ponašanja, interesa i aktivnosti.
Prema DSM-IV klasifikaciji obuhvaćaju pet podskupina:
Autistični poremećaj
Rettov poremećaj
Dezintegrativni poremećaj u djetinjstvu
Aspergerov poremećaj
Pervazivni razvojni poremećaj, neodređen (atipični autizam).
Autistični poremećaj pervazivni je razvojni poremećaj koji počinje u djetinjstvu, većinom u prve tri godine života, zahvaća skoro sve psihičke funkcije i traje cijeli život.
Karakterišu ga:
- oštećenja socijalnog razvoja, sa mnogobrojnim karakteristikama koje odstupaju od djetetovog intelektualnog nivoa razvoja
- zakašnjeli i izmijenjeni razvoj govora i jezika sa specifičnostima koje odstupaju od djetetovog intelektualnog nivoa
- ponavljajuće, sterotipne aktivnosti, abnormalne preokupacije, otpor ka
promjenama.
Rettov poremećaj progresivni je neurorazvojni poremećaj koji se javlja isključivo kod djevojčica. Početak bolesti je od šestog do osamnaestog mjeseca života. Poremećaj je opisan kao progresivna encefalopatija, manifestira se sa tri simptoma: autističnim ponašanjem, intelektualnim propadanjem i progresivnom ataksijom.
Dezintegrativni poremećaj se opisuje kao pervazivni razvojni poremećaj koji se pojavljuje između treće i pete godine života, nakon zasigurno zdravog razdoblja. Nakon faze normalnog razvoja dijete se zaustavlja u psihičkom razvoju: zaboravlja naučene vještine, prestaje govoriti, prestaje kontrolirati sfingtere te dolazi do deterioracije svih psihičkih funkcija.
Aspergerov poremećaj je ozbiljan, hroničan neurorazvojni poremećaj koji se definiše socijalnim deficitima i ograničenim interesima kao i autizam ali se razlikuje od autizma po dobro razvijenom govoru i dobrim kognitivnim sposobnostima.
Atipični autizam je pervazivni razvojni poremećaj sa nekim specifičnostima. Od autističnog poremećaja se razlikuje po neispunjavanju svih zadanih dijagnostičkih kriterija ili pojavljivanja prema životnoj dobi, tj. dijagnostička kategorija je prilično neodređena. Pojavljuje se i u djece sa težim intelektualnim oštećenjima i u djece sa ozbiljnim razvojnim poremećajima govora kod kojih je intelektualno oštećenje primarno a simptomi autizma sekundarni.
Uzroci nastanka autizma nisu u potpunosti poznati, međutim mnoge činjenice govore u prilog različitih uzroka: genskih, traumatskih (porod), virusnih (intrauterine virusne infekcije, te infekcije rane dobi) kao i drugih uzroka (toksičnih,metaboličkih) u trudnoći i u prvim mjesecima života. Autizam se može javiti i kod djece koja su intrauterino zaražena
virusom rubeole, citomegalovirusom, herpes virusom ili nekim drugim infekcijama. Autizam se ponekad javlja sa poznatim genskim i hromosomskim poremećajima: fragilnim x-hromosomom, fenilketonurijom, tuberoznom sklerozom, neurofibromatozon i drugim.
Piše: mag Edita Baković
Sljedeće sedmice: Kako prepoznati govorno-jezičke poremećaje?
KOMENTARI