Tragedija u jami „Dobrnja jug“ rudnika „Kreka“ u Mramoru najveća je rudarska nesreća koja se dogodila u SFRJ. Tog 26. avgusta 1990. u trenutku eksplozije u jami se nalazio 181 rudar. Samo jedan je preživio.
Jedini preživeli rudar Smail Imamović nalazio se na oko 200 metara od izlaza iz jame kad se desila eksplozija. Prošle godine, prisjećajući se na godišnjicu nesreće, ispričao je za jednu televiziju:
U jami „Dobrnja jug“ u Mramoru stradalo 180 rudara starih u prosjeku 27 godina. Iza njih je ostalo 365 djece.
“Toga dana kad je bila nesreća, kada smo se vratili iz Sarajeva, sjedio sam sa suprugom i pio kafu, razgovarali smo u vezi s povećanjem ličnog dohotka. Imali smo prozivku u frlezi, mjestu gde se vrši prozivka i evidencija rudara, i ja sam bio na dopremi repromaterijala za jamu. Otišao sam sporednim hodnikom, gdje me između sedmog i osmog sprata zatekla ta kobna nesreća. Osjetio sam zelenkastoplavu svjetlost, tu su sekunde odlučivale prije eksplozije, ne sjećam se ničeg više…
Nakon nekoliko dana, kad sam došao svijesti – ja u bolnici. Kraj mene moja supruga, otac, rodbina. Pitam za svoja dva rođaka, dva brata (koji su, saznat ću, izgubili život), gdje su oni i da mi podignu platu. Rekli su mi doći će oni, ali oni se nisu nikada vratili… Nakon pet dana ja sam doznao da su svi moji kamaradi u matičnoj trećoj smeni izginuli.“
Imamović je zadobio opekotine drugog i trećeg stepena, trpio je velike bolove, pa mu je morfijum davan direktno u vene. Izgorjeli su mu lice, šake, dijelovi nogu i leđa.
Odmah poslije nesreće Izvršno veće Skupštine BiH obrazovalo je komisiju od 16 eminentnih stručnjaka iz BiH, Slovenije, Srbije i Hrvatske, čiji je zadatak bio da utvrdi uzroke nesreće. Njen zaključak je bio da je jedini krivac za nesreću ugljena prašina koja se zapalila. Mnogi, mahom rodbina i kolege nastradalih, međutim, smatraju da je za eksploziju kriv ljudski faktor.
Iza poginulih rudara ostalo je 365 djece. Dvije sedmice poslije nesreće u rudnicima „Kreka“ u Tuzli osnovan je fond za pomoć porodicama stradalih. Fond i danas radi i pomaže u školovanju, zaposlenju, nabavci ogrjeva i rešavanju stambenih prilika porodica nastradalih. Smail Imamović je tako, dve decenije poslije eksplozije, dobio kuću.
Posle eksplozije jama „Dobrnja jug“ zatvorena je, a svakog 26. avgusta članovi porodica nastradalih rudara okupljaju se ispred ulaza i odaju im poštu.
Radiosarajevo
KOMENTARI