Više od 800.000 Bošnjaka etnički je očišćeno sa teritorija koje su naseljavali, od čega je iz sigurne zone Srebrenica u julu 1995. godine protjerano i deportirano oko 30.000 osoba
U Narodnom pozorištu Sarajevo danas će biti predstavljen projekat Genocid nad Bošnjacima u periodu 1992 – 1995, a tokom promocije govorit će Bakir Izetbegović, član Predsjedništva Bosne i Hercegovine iz reda bošnjačkog naroda, Husein ef. Kavazović, reisu-l-ulema Islamske zajednice u BiH, Rasim Muratović, direktor Instituta za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava Univerziteta u Sarajevu, i Amor Mašović, predsjednik Komisije za traženje nestalih FBiH, koji će govoriti o važnosti projekta i njegovim dalekosežnim posljedicama. U programu promocije projekta učestvovat će i glumci i glumice Emir Hadžihafizbegović, Izudin Bajrović, Maja Izetbegović i Maja Salkić.
Pravo na opstanak
Okvirni dio programa promocije podsjetit će na niz činjenica na osnovu kojih su Međunarodni sud za ratne zločine počinjene na području bivše Jugoslavije, Evropski parlament i Ured visokog predstavnika za BiH ratne zločine počinjene u Srebrenici okarakterizirali kao genocid.
Pojam genocid upotrebljava se od 1943. godine, kada je termin skovao poljski advokat Rafael Lemkin, kombinirajući riječ iz grčkog jezika – genos, koja označava rod, narod, pleme ili rasu, i riječ iz latinskog jezika – cidere, koja znači ubistvo. Prema definiciji, genocid je svaki koordinirani plan koji uključuje različite radnje u cilju uništenja esencijalnih osnova života same grupe ljudi, koje znači negiranje samog naroda. Ciljevi takvog plana bili bi dezintegracija političkih i društvenih institucija, kulture, jezika, nacionalnih osjećanja, religije, kao i ekonomske egzistencije grupe, te uništenje lične sigurnosti, slobode, zdravlja, dostojanstva, pa čak i života pojedinaca koji pripadaju takvim grupama. Genocid je usmjeren protiv grupe ljudi kao posebnog entiteta i radnje koje ga čine su usmjerene protiv pojedinaca, ne samih za sebe, nego kao pripadnika grupe ljudi.
Generalna skupština Ujedinje-nih nacija svojom rezolucijom 96 (I) od 11. decembra 1946. godine, proglasila je da je po međunarodnom pravu genocid zločin osuđen od civilizovanog svijeta i u suprotnosti sa duhom i ciljevima Ujedinjenih nacija, a 1948. usvojena je Konvencija o sprečavanju i kažnjavanju zločina genocida u kojoj se, između ostalog, navodi: “Genocid je uskraćivanje prava na opstanak čitavim ljudskim grupama, kao što je homicid uskraćivanje prava na opstanak pojedinim ljudskim bićima – takvo uskraćivanje prava na opstanak potresa ljudsku savjest, nanosi velike gubitke čovječanstvu koje je usljed toga lišeno kulturnih i drugih doprinosa ovih ljudskih grupa i protivi se moralnim zakonima, kao i duhu ciljeva UN-a”.
Prema raspoloživim podacima iz 1995. godine, više od 800.000 Bošnjaka je etnički očišćeno sa teritorija koje su naseljavali, od čega je iz sigurne zone Srebrenice u julu 1995. godine protjerano i deportirano oko 30.000 osoba.
Oko 30.000 žena, djevojaka i djevojčica, uključujući i jedan broj muškaraca, sistematski je silovano i seksualno zlostavljano na teritoriji Republike Bosne i Hercegovine, u periodu 1992 – 1995. godine, uključujući i područje Srebrenice. Na teritoriji Bosne i Hercegovine formirano je oko 650 koncentracionih logora kroz koje je prošlo oko 200.000 logoraša i u kojima je ubijeno oko 30.000 osoba. Na teritoriji Bosne i Hercegovine evidentirano je više od 700 masovnih grobnica. Najveći broj se nalazi na području Bosanske krajine (Prijedor, Sanski Most, Bihać), istočne Bosne (Foča, Višegrad, Rogatica, Sokolac, Vlasenica, Zvornik, Bratunac, Srebrenica, Rudo, Čajniče, Kalinovik) i bosanske Posavine (Brčko i Bosanski Šamac), kao i na okupiranim dijelovima Sarajeva. Na području, u i oko, Srebrenice, do kraja 2015. godine ekshumirano je 160 masovnih grobnica i identificirano 6.705 žrtava genocida.
2.664,5 godina zatvora
Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju, Sud Bosne i Hercegovine i četiri nacionalna suda u Njemačkoj za zločine počinjene nad Bošnjacima u periodu 1992 – 1995. osudili su ratne zločince u ukupnom trajanju presuda od 2.664,5 godina zatvora.
Od toga je doneseno 7 doživotnih presuda: Stanislav Galić, komandant Sarajevsko-romanijskog korpusa Vojske bosanskih Srba, Milan Lukić, Vujadin Popović, potpukovnik i pomoćnik načelnika za bezbjednost u Drinskom korpusu Vojske Republike Srpske (VRS), Ljubiša Beara, pukovnik i načelnik za bezbjednost Glavnog štaba VRS-a, Zdravko Tolimir, pomoćnik komandanta za obavještajno-bezbjednosne poslove Glavnog štaba Vojske Republike Srpske, Nikola Jorgić i Đurad Kušljić.
KOMENTARI